Paus Franciscus’ tweede catechese over het Doopsel (15-1-2014)

KN140115a(audiëntie)
Vaticaanstad 15 januari 2014.
WOORD VAN DE PAUS

Tijdens de algemene audiëntie van 15 januari op het Sint Pietersplein sprak paus Franciscus opnieuw over het Doopsel.

Vorige week woensdag begon ik met een korte cyclus catecheses over de Sacramenten, te beginnen met het Doopsel. Ook vandaag wil ik spreken over het Doopsel en wijzen op een zeer belangrijke uitwerking van dit Sacrament: Het Doopsel maakt ons tot ledemaat van het Lichaam van Christus en van het Volk van God. Sint Thomas van Aquino zegt dat wie het Doopsel ontvangt, in Christus wordt opgenomen als ledemaat van zijn Lichaam en deel gaat uitmaken van de gemeenschap der gelovigen (Summa Theologiae, III, q.69, art.5; q.70, art.1), dat betekent van het Volk van God. In de school van Vaticanum II zeggen wij vandaag de dag, dat het Doopsel ons doet ‘binnengaan’ in het Volk van God, ons tot leden maakt van ‘een Volk onderweg’, van een door de geschiedenis heen pelgrimmerend Volk.

Zoals het leven wordt doorgegeven van ene aan de andere generatie, zo wordt ook de genade doorgegeven van de ene aan de andere generatie door de wedergeboorte vanuit de doopvont; en met deze genade is het christelijke volk onderweg in de tijd als een rivier, die de aarde bevloeit en de zegening van God verspreidt over heel de wereld. Vanaf het moment dat Jezus aan zijn leerlingen de doopopdracht gaf, hebben zij dat ook gedaan; en vanaf die tijd tot nu is er een ononderbroken keten van overdracht van het geloof door het Doopsel. En ieder van ons is schakel in die keten: Steeds een stap voorwaarts, zoals een rivier die steeds verder vloeit. Zo is de genade van God en zo is ons geloof, dat we moeten doorgeven aan onze kinderen, zodat als zij volwassen zijn, het weer kunnen doorgeven aan hun kinderen. Het Doopsel doet ons ‘binnengaan’ in dit Volk van God, dat het geloof doorgeeft. Dat is heel belangrijk. Een Volk van God dat onderweg is en het geloof doorgeeft.

Vanuit het Doopsel worden wij ‘leerlingen en missionarissen’, geroepen om het Evangelie te verkondigen in de wereld (Evangelii gaudium, n.120). “Iedere gedoopte, ongeacht zijn of haar functie in de Kerk en niveau van opleiding in het geloof, is een actief subject van evangelisatie… De nieuwe evangelisatie roept op tot persoonlijke betrokkenheid” (ibid.) van allen, van heel het Volk van God, tot een steeds nieuwe betrokkenheid van iedere gedoopte. Het Volk van God is ‘een Volk van leerlingen’ – omdat het geloof wordt ontvangen – ‘en van missionarissen’ – omdat het het geloof doorgeeft. Het Doopsel geeft ons Genade en geeft ons het geloof door. Allen in de Kerk zijn leerlingen, en wij blijven dat altijd, heel ons leven lang; en allen zijn wij missionarissen, iedereen op de plek die de Heer hem of haar heeft toegewezen. Allen, ook de kleinste is missionaris; en wie het grootste lijkt is eveneens leerling. Sommigen van u zullen zeggen: Bisschoppen zijn geen leerlingen, bisschoppen weten alles; of de paus weet alles en kan geen leerling zijn. Nee, ook bisschoppen en paus moeten leerlingen zijn, want als zij geen leerlingen zijn, kunnen zij niets goed doen, kunnen zijn geen missionarissen zijn, kunnen zij het geloof niet doorgeven. Wij allen zijn leerlingen en tegelijkertijd missionarissen. En wij blijven dat het heel ons levend lang.

Er bestaat een onverbrekelijke band tussen de mystieke en missionaire dimensie van de christelijke roeping, die beiden wortelen in het Doopsel. “Door het ontvangen van het geloof en het Doopsel, ontvangen wij ook de Heilige Geest die ons in staat doet zijn om Jezus te belijden als Zoon van God en om God ‘Abba’-Vader te noemen. Alle gedoopte mannen en vrouwen zijn geroepen te leven in gemeenschap met de Drie-eenheid en deze door te geven, omdat de evangelisatie een oproep is tot deelname aan de trinitaire gemeenschap” (slotdocument van Aparecida, n.157).

‘Niemand verlost zich alleen’. Wij zijn een gemeenschap van gelovigen; wij zijn Gods Volk en in deze gemeenschap ervaren wij de schoonheid van het delen van de ervaring van een liefde, die ons allen vooraf is gegaan en ons tegelijkertijd uitnodigt om voor elkaar ‘kanalen’ van genade te zijn ondanks onze beperkingen en onze zonden. Deze gemeenschappelijke dimensie is niet alleen maar ‘kader’ of ‘omlijsting’, maar is integraal deel van het christelijke leven, van het getuigenis, van de evangelisatie. Het christelijk geloof wordt voortgebracht en leeft in de Kerk. En in het Doopsel vieren gezinnen en parochies het invoegen van een nieuw ledemaat van Christus en zijn lichaam, dat is de Kerk (ibid, n.175b.

Als voorbeeld van de belangrijkheid van het Doopsel door het Volk van God, noemen we de geschiedenis van ‘de christelijke gemeenschap in Japan’. Zij onderging aan het begin van de 17e eeuw zware en brute vervolgingen. Er waren talrijke martelaren, leden van de clerus werden verdreven, duizenden gelovigen werden gedood. Geen enkele priester bleef in Japan achter, allen werden verdreven. Vervolgens ging de gemeenschap ondergronds en praktiseerde haar geloof en gebed in het verborgene. En als een kind werd geboren, doopte vader of moeder het, omdat alle gelovigen mogen en kunnen dopen in bepaalde bijzondere omstandigheden. Toen 250 jaar later de missionarissen konden terugkeren, kwamen duizenden christenen uit het verborgene weer terug in de openbaarheid en kon de Kerk opbloeien; zij overleefden dankzij en met de genade van hun Doopsel! Dit is groots: het Volk van God geeft het geloof door, doopt zijn kinderen en gaat verder op zijn weg. En ondanks hun verborgen leven behielden de Japanse christenen een sterke spirituele gemeenschapszin, omdat het Doopsel hen had doen worden tot een enig lichaam in Christus: zij leefden geïsoleerd en verborgen, maar bleven steeds leden van het Volk van God, leden van de Kerk. Veel kunnen wij uit deze geschiedenis leren!

Samenvatting en traductie Sef Adams

© copyright 2014 Sef Adams; het auteursrecht van deze samenvatting en traductie wordt ook ten aanzien van artikel 15 van de Auteurswet uitdrukkelijk voorbehouden!

Dit bericht is geplaatst in Sine fine. Bookmark de permalink.